علائم سرطان پانکراس و راه های درمان آن
Wiki Article
چه نشانه هایی می تواند حاکی از ابتلا به سرطان لوزالمعده باشد؟ تشخیص این بیماری چگونه صورت می گیرد؟ آیا راهی برای درمان قطعی این نوع سرطان وجود دارد؟ این ها پرسش هایی هستند که ذهن بسیاری از افرادی را که خود یا یکی از نزدیکانشان با خطر ابتلا به این بیماری مواجه اند، به خود مشغول می کند. در ادامه به بررسی کامل علائم، تشخیص و روش های درمانی سرطان لوزالمعده خواهیم پرداخت.
اگر علائمی مانند آنچه در ادامه ذکر می شود را در خود مشاهده می کنید یا سابقه خانوادگی سرطان لوزالمعده در خانواده تان وجود دارد، بهتر است در اسرع وقت به متخصص بیماری های گوارش مراجعه کنید و در مورد نگرانی های خود با او صحبت نمایید. تشخیص و درمان این بیماری نیازمند همکاری تیمی از متخصصان گوارش و پزشکان فوق تخصص سرطان است.
سرطان لوزالمعده یا سرطان پانکراس چیست؟
لوزالمعده یکی از اندام های مهم دستگاه گوارش است که به همراه کیسه صفرا در فرایند هضم غذا ایفای نقش می کند. با بروز تغییرات ژنتیکی در دی ان ای (DNA) سلول های لوزالمعده، این سلول ها به صورت غیرقابل کنترلی تکثیر شده و بدون وقفه به حیات خود ادامه می دهند. تجمع این سلول های سرطانی منجر به تشکیل تومور در لوزالمعده می شود.
اگر این نوع سرطان درمان نشود، به سرعت به بافت های اطراف و رگ های خونی سرایت کرده و گسترش می یابد. تشخیص زودهنگام سرطان لوزالمعده به دلیل عدم وجود علائم واضح در مراحل اولیه بسیار دشوار است. با این حال، افرادی که دارای کیست در لوزالمعده هستند یا سابقه خانوادگی سرطان لوزالمعده در آن ها وجود دارد، باید تحت غربالگری منظم قرار گیرند.
بروز تغییرات ژنتیکی در دی ان ای (DNA) سلول های لوزالمعده، این سلول ها به صورت غیرقابل کنترلی تکثیر شده و بدون وقفه به حیات خود ادامه می دهند. تجمع این سلول های سرطانی منجر به تشکیل تومور در لوزالمعده می شود.
علائم سرطان لوزالمعده چیست؟
سرطان لوزالمعده اغلب به عنوان یک “قاتل خاموش” شناخته می شود، زیرا علائم آن معمولاً تا مراحل پیشرفته بیماری بروز پیدا نمی کند. مشاهده هر یک از علائم زیر لزوماً به معنای ابتلا به سرطان لوزالمعده نیست، چرا که این علائم امکان دارد در سایر بیماری ها نیز مشاهده شود. با این حال، آشنایی با علائم زیر می تواند در تشخیص زودهنگام بیماری مؤثر باشد.
سرطان لوزالمعده اغلب به عنوان یک “قاتل خاموش” شناخته می شود، چرا که علائم آن معمولاً تا مراحل پیشرفته این بیماری خود را نشان نمی دهند.
۱. علائم سرطان لوزالمعده
نشانه های سرطان لوزالمعده بسیار متنوع اند. برخی از علائم زیر ممکن است نشان دهنده ی وجود این بیماری خطرناک باشند:
- درد: به دلیل فشار تومور بر روی اعصاب، فرد ممکن است در ناحیه ی بالای شکم دردهایی احساس کند که گاه به پشت و کمر نیز کشیده می شود و به طور متناوب شدت می یابد.
- زردی: گسترش سرطان به مجاری صفراوی باعث می شود مواد صفراوی وارد خون شوند و پوست و سفیدی چشم ها زرد رنگ شوند. این انسداد همچنین می تواند منجر به تیره شدن ادرار، روشن شدن مدفوع و احساس خارش شود.
- کاهش اشتها و احساس سیری زودهنگام: بسیاری از مبتلایان به سرطان لوزالمعده از کاهش قابل توجه اشتها و احساس سیری زودهنگام شکایت دارند.
- حالت تهوع و استفراغ: این علائم نیز از دیگر نشانه های شایع این بیماری هستند.
- کاهش وزن بی دلیل: کاهش وزن بدون هیچ دلیل مشخصی می تواند زنگ خطری برای ابتلا به سرطان لوزالمعده باشد.
- سرگیجه و ضعف عمومی: بسیاری از بیماران از احساس سرگیجه و ضعف مفرط شکایت دارند.
- تغییرات در مدفوع: مدفوع چرب، روشن یا خاکستری رنگ می تواند نشانه ای از اختلال در عملکرد لوزالمعده باشد.
- لرز و اسپاسم عضلانی: برخی از افراد مبتلا به لرزش و انقباض غیرارادی عضلات نیز می شوند.
- اسهال: اسهال مزمن از دیگر علائم این بیماری است.
- لخته شدن خون: تشکیل لخته های خون در رگ های عمیق دست و پا یا سایر رگ های سطحی بدن نیز می تواند یکی از نشانه های سرطان لوزالمعده باشد.
- افسردگی: بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده دچار افسردگی می شوند.
- افزایش قند خون: به دلیل کاهش تولید انسولین، بیماران ممکن است دچار افزایش قند خون شوند.
Pancreatic cancer symptoms may include:
Jaundice (yellowing of your skin).
Dark urine (pee).
Light-colored stool (poop).
Upper abdominal pain.
Middle back pain.
Fatigue.
Itchy skin.
Nausea and vomiting.
clevelandclinic
۲. علائم سرطان لوزالمعده پیشرفته
اگر سرطان به سایر قسمت های بدن گسترش پیدا کند، علائم جدیدی بر اساس ناحیه ی درگیر ظاهر می شود. برخی از علائم نادرتر شامل موارد زیر است:
- انسولینوما: تولید بیش از حد انسولین منجر به علائمی مانند تعریق، اضطراب، سرگیجه، غش و کاهش قند خون می شود.
- گلوکاگونوما: تولید بیش از حد گلوکاگون باعث اسهال، تشنگی مفرط، پر ادراری و کاهش وزن می شود.
- گاسترینوما: تولید بیش از حد گاسترین منجر به درد شکمی، زخم معده، خونریزی گوارشی، سوزش سر دل و کاهش وزن می شود.
- سوماتوستاتینوما: تولید بیش از حد سوماتوستاتین باعث اسهال، کاهش وزن، درد شکمی و مدفوع چرب و بدبو می شود.
- ویپوما: تولید بیش از حد پپتید وازواکتیو روده منجر به اسهال آبکی، درد شکمی و گرگرفتگی صورت می شود.
از سرطان لوزالمعده عموماً به عنوان “بیماری خاموش” یاد می شود چرا که علائم آن تا مراحل پیشرفته خود را نشان نمی دهند.
۳. علائم سرطان پانکراس در آزمایش خون
در بسیاری از موارد، زردی اولین علامتی است که فرد را به پزشک مراجعه می دهد. آزمایش های خون نشان دهنده اختلال در عملکرد کبد و افزایش سطح آنزیم CA 19-9 (اندازه ی طبیعی آن در آزمایش خون بین ۰ و ۳۷ U/mL است) از جمله آزمایش هایی هستند که می تواند نشان دهنده ی وجود سرطان لوزالمعده باشند. در سرطان پانکراس سطوح این آنزیم به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.
۴. نشانه های تومور خوش خیم لوزالمعده
بیماری سرطان لوزالمعده اغلب خاموش و بدون علامت است و نشانه های آن معمولاً در مراحل پایانی بیماری ظاهر می شوند. بیشتر تومورهای لوزالمعده تا مراحل پیشرفته علائمی ندارند و تشخیص بیماری در این مرحله دشوار است. در مقابل، تومورهای خوش خیم ممکن است در مراحل اولیه خود را نشان دهند و با جراحی قابل برداشت باشند.
۵. نشانه های سرطان پیشرفته لوزالمعده
بعضی از نشانه های رایج سرطان لوزالمعده در مراحل پیشرفته عبارتند از:
- درد
- کاهش وزن شدید و بی دلیل
- کاهش اشتها و بیزاری از غذا
- حالت تهوع و استفراغ
- تغییر رنگ مدفوع
- نفخ و ورم شکم
- تجمع مایع در شکم (آسیت)
- تیرگی رنگ ادرار
- تغییر در الگوی تنفس
تجمع مایع و آب آوردن شکم در سرطان پانکراس کبد
یکی از عوارض جدی سرطان پانکراس متاستاز به کبد در مراحل پیشرفته، تجمع مایع در شکم و آب آوردن شکم است. این اتفاق معمولاً زمانی رخ می دهد که سرطان به کبد گسترش یافته باشد. تجمع مایع در شکم نشان دهنده پیشرفت بیماری و وخامت شرایط بیمار است.
۶. علائم سرطان پانکراس در زنان (علائم سرطان لوزالمعده در زنان)
سرطان لوزالمعده در زنان و مردان نشانه های یکسانی ایجاد می کند. از جمله این علائم می توان به تب، زردی پوست و چشم ها، خستگی مفرط، کاهش اشتها و کاهش وزن اشاره کرد.
در صورت مشاهده علائم سرطان لوزالمعده به کدام پزشک مراجعه کنیم؟
معمولاً سرطان لوزالمعده در مراحل پیشرفته و پایانی خود را نشان می دهد. به همین دلیل، اغلب اوقات زمانی برای درمان آن اقدام می شود که دیگر فرصت زیادی برای بهبودی باقی نمانده است. در این شرایط، بهترین گزینه مراجعه به پزشک متخصص سرطان یا همان انکولوژیست است. اما اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود و شما به صورت دوره ای برای چکاپ به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید، ممکن است این بیماری شناسایی شود و برای درمان به متخصص سرطان ارجاع داده علائم سرطان پانکراس و راه های درمان آن شوید.
دلیل بروز سرطان لوزالمعده چیست؟
دلایل دقیق بروز سرطان لوزالمعده بسیار متنوع و پیچیده هستند. سرطان زمانی رخ می دهد که سلول های بدن دچار تغییرات ژنتیکی می شوند و به طور غیرقابل کنترلی رشد می کنند. اما اینکه چرا این تغییرات ژنتیکی در سلول های لوزالمعده رخ می دهد، هنوز به طور کامل مشخص نیست. عوامل مختلفی می توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند که به آن ها عوامل خطر گفته می شود. دانشمندان معتقدند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز سرطان لوزالمعده نقش دارند.
۱. عوامل خطر قابل تغییر
بر اساس وب سایت معتبر پزشکی webMD، عواملی که می توانند خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را تحت تأثیر قرار دهند و با تغییر سبک زندگی قابل کاهش هستند، عبارتند از:
- استعمال دخانیات: سیگار کشیدن یکی از مهم ترین دلایل بروز سرطان لوزالمعده است. افرادی که سیگار می کشند، دو برابر بیشتر از افراد غیرسیگاری در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. حدود یک چهارم از سرطان های لوزالمعده به دلیل مصرف دخانیات ایجاد می شوند. خوشبختانه، ترک سیگار می تواند به طور چشمگیری این خطر را کاهش دهد.
- اضافه وزن و چاقی: چاقی، به ویژه تجمع چربی در ناحیه شکم، حتی در افرادی که اضافه وزن زیادی ندارند، ریسک ابتلا به سرطان لوزالمعده را به طور قابل توجهی افزایش می دهد. مطالعات نشان می دهند که افرادی با شاخص توده بدنی ۳۰ یا بیشتر، ۲۰ درصد بیشتر در معرض این بیماری هستند.
- تماس با مواد شیمیایی مضر: قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی خاص، مانند مواد شوینده صنعتی، آفت کش ها، رنگ ها و مواد شیمیایی مورد استفاده در صنایع فلزی، می تواند به سلول های لوزالمعده آسیب رسانده و خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. این مواد با ایجاد رادیکال های آزاد در بدن، به سلول ها آسیب میرساند و باعث تغییرات ژنتیکی می شوند که منجر به رشد سلول های سرطانی می شود.
توجه: ترک سیگار یکی از موثرترین راه ها برای کاهش خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده است.
۲. عوامل خطر ذاتی و تغییرناپذیر
به گفته متخصصان mayoclinic، عواملی که خارج از کنترل ما هستند و خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را افزایش میدهند، شامل موارد زیر می باشند:
- سن: هرچه سن بالاتر می رود، احتمال ابتلا به سرطان لوزالمعده نیز بیشتر می شود. تقریباً تمامی بیماران بالای ۴۵ سال و حدود دو سوم آن ها حداقل ۶۵ ساله هستند. میانگین سنی تشخیص این بیماری حدود ۷۰ سالگی است.
- جنسیت: آمارها نشان می دهند که مردان اندکی بیشتر از زنان به سرطان لوزالمعده مبتلا می شوند. یکی از دلایل احتمالی این تفاوت، مصرف سیگار بیشتر در مردان است.
- سابقه خانوادگی: به نظر می رسد در برخی خانواده ها، استعداد ابتلا به سرطان لوزالمعده به صورت ارثی منتقل می شود. در بعضی موارد، وجود سندرم های ژنتیکی خاصی، خطر ابتلا به این بیماری را به شدت افزایش می دهد.
- دیابت: افرادی که به دیابت، خصوصاً نوع ۲ آن مبتلا هستند، بیشتر در معرض خطر سرطان لوزالمعده قرار دارند. دیابت نوع ۲ اغلب با چاقی و اضافه وزن مرتبط است. ارتباط بین دیابت نوع ۱ و سرطان لوزالمعده هنوز به طور کامل مشخص نشده است.
- التهاب مزمن لوزالمعده (پانکراتیت مزمن): التهاب طولانی مدت لوزالمعده، به ویژه در افراد سیگاری، خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را افزایش می دهد. هرچند اکثر افراد مبتلا به پانکراتیت مزمن، به سرطان مبتلا نمی شوند. در برخی موارد، جهش های ژنتیکی باعث ایجاد پانکراتیت مزمن و در نتیجه افزایش خطر سرطان می شوند.
- سایر بیماری ها: برخی تحقیقات نشان می دهند که عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری، هپاتیت B، سیروز کبدی، التهاب لثه و بیماری های لثه ممکن است خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را افزایش دهند.
- نژاد: افراد آفریقایی تبار آمریکایی اندکی بیشتر از سفیدپوستان به سرطان لوزالمعده مبتلا می شوند.
۳. سندرم های ژنتیکی
تغییرات ژنتیکی که از والدین به فرزندان انتقال می یابد، می توانند باعث بروز سرطان لوزالمعده شوند. این تغییرات ژنتیکی حدود ۱۰ درصد از موارد سرطان لوزالمعده را تشکیل می دهند. گاهی اوقات، این تغییرات ژنتیکی منجر به سندرم هایی می شوند که علاوه بر سرطان لوزالمعده، خطر ابتلا به سرطان های دیگر را نیز افزایش می دهند. این سندرم ها با انجام آزمایش های ژنتیکی قابل تشخیص هستند. برخی از این سندرم ها عبارتند از:
- سندرم سرطان سینه و تخمدان ارثی: ناشی از تغییرات در ژن های BRCA1 یا BRCA
- سرطان سینه ارثی: ناشی از تغییرات در ژن PALB
- پانکراتیت خانوادگی: اغلب ناشی از تغییرات در ژن PRSS
- سندرم لینچ: همچنین به عنوان سرطان کولورکتال غیرپولیپوزی ارثی شناخته می شود و معمولاً ناشی از نقص در ژن های MLH1 یا MSH2 می باشد.
- سندرم پوتز-جگر: ناشی از نقص در ژن STK این سندرم زمینه ساز پولیپ های روده ای و چندین سرطان دیگر است.
- ملانوما: ناشی از تغییرات در ژن p16/CDKN2A.
۴. تاثیر شیوه زندگی بر ابتلا به سرطان لوزالمعده
در بسیاری از موارد، طول عمر افرادی که به سرطان پانکراس مبتلا هستند، به سبک زندگی شان وابسته است. بر اساس گزارش cancer.org، برخی از عوامل موثر عبارتند از:
- رژیم غذایی: مطالعات نشان می دهند که مصرف زیاد گوشت قرمز و فرآوری شده (مانند سوسیس و کالباس) و کمبود میوه و سبزیجات، ممکن است با افزایش خطر ابتلا به سرطان پانکراس مرتبط باشد. با این حال، به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.
- چاقی و کم تحرکی: تحقیقات حاکی از آن است که کمبود فعالیت بدنی و ورزش، خطر ابتلا به سرطان پانکراس را بالا می برد.
- مصرف قهوه و الکل: برخی مطالعات نشان می دهند که مصرف زیاد الکل و قهوه ممکن است منجر به التهاب مزمن پانکراس شود.
- سیگار و دود سیگار: استعمال دخانیات و قرار گرفتن در معرض دود سیگار نیز از عوامل خطر محسوب می شود.